برش لیزری (Laser Cutting) روشی مدرن و دقیق برای برش مواد مختلف مانند فلز، چوب، پلکسی، چرم، پارچه و پلاستیک است. این فناوری با استفاده از پرتو متمرکز نور لیزر، متریال را ذوب یا تبخیر کرده و آن را بدون تماس فیزیکی برش میدهد. دقت بسیار بالا، سرعت قابل تنظیم و تنوع در کاربردها، باعث شده برش لیزری در صنایع مختلف از جمله ساخت قطعات صنعتی، دکوراسیون، تبلیغات، پوشاک و حتی هنرهای دستی کاربرد گستردهای داشته باشد. در این مقاله، با طرز کار با دستگاه برش لیزری، نحوه آمادهسازی فایلها، تنظیمات دستگاه و نکات مهم ایمنی آشنا میشوید.
دستگاه برش لیزری با تولید پرتو لیزر متمرکز، سطح ماده را ذوب، بخار یا برش میدهد. این پرتو توسط یک منبع (مانند لیزر CO₂ یا فایبر) تولید و توسط آینهها و لنزها به نقطه مشخصی هدایت میشود.
مراحل کلی عملکرد دستگاه برش لیزری:
آمادهسازی فایل طراحی: ابتدا باید فایل طراحی خود را در نرمافزارهایی مانند CorelDRAW، AutoCAD یا Illustrator ایجاد کرده و آن را در فرمت قابل قبول دستگاه (مانند DXF یا SVG) ذخیره کنید.
تنظیمات دستگاه: پارامترهایی مانند توان لیزر (Power)، سرعت حرکت (Speed) و تعداد پاسها (Passes) باید بر اساس نوع و ضخامت ماده تنظیم شود.
قرار دادن ماده روی میز برش: قطعه مورد نظر باید بهطور دقیق روی میز دستگاه قرار بگیرد تا پرتو لیزر به درستی بر روی آن متمرکز شود.
فوکوس لیزر: فاصله مناسب بین لنز لیزر و سطح ماده تعیین میشود تا تمرکز پرتو در نقطهای دقیق ایجاد گردد.
اجرای برش: پس از تنظیمات نهایی، عملیات برش با فشردن دکمه شروع انجام میشود.
اولین مرحله در استفاده از دستگاه لیزر، طراحی فایل برش است. برای این کار میتوانید از نرمافزارهای طراحی برداری مانند:
CorelDRAW
Adobe Illustrator
AutoCAD
Inkscape (رایگان و متنباز)
فرمت خروجی مورد نیاز بسته به دستگاه متفاوت است، اما رایجترین فرمتها عبارتند از: DXF، SVG، AI، PDF.
فایل طراحی را به نرمافزار مرتبط با دستگاه برش (مانند RDWorks، LightBurn یا LaserGRBL) وارد کرده و پارامترهای برش را تنظیم کنید:
Power (توان لیزر): میزان قدرت تابش لیزر
Speed (سرعت برش): سرعت حرکت هد لیزر روی ماده
Passes (تعداد دفعات برش): اگر ماده ضخیم باشد، میتوان چندین بار برش انجام داد
دستگاه را روشن کنید و اطمینان حاصل کنید که هد لیزر تمیز است
ماده مورد نظر (چوب، پلکسی، فلز و...) را روی میز دستگاه قرار دهید
هد لیزر را در فاصلهی کانونی مناسب از سطح ماده تنظیم کنید (عملیات فوکوس)
با بررسی مجدد پارامترها و قرار گرفتن فایل در مکان مناسب، دکمه Start یا Begin را بزنید تا فرآیند برش آغاز شود. در طول برش، حتماً در کنار دستگاه حضور داشته باشید تا از بروز خطا یا آتشسوزی جلوگیری شود.
ایمنی را رعایت کنید: همیشه از عینک ایمنی مخصوص استفاده کنید و در محیط دارای تهویه مناسب کار کنید.
آزمایش اولیه: پیش از برش اصلی، یک تست کوچک روی قطعه مشابه انجام دهید.
نگهداری منظم: لنزها و آینهها باید بهطور منظم تمیز و تراز شوند تا کیفیت برش حفظ شود.
تنظیمات مناسب برای هر ماده: برای مثال، چوب نیاز به توان و سرعت متفاوتی نسبت به فلز دارد.
| نوع ماده | مناسب برای برش لیزری؟ | توضیحات |
|---|---|---|
| چوب | ✅ بله | MDF، بالسا، تخته چندلا |
| پلکسی (Acrylic) | ✅ بله | برش تمیز و شفاف |
| فلزات (فقط با لیزر فایبر) | ✅ بله | استیل، آهن، آلومینیوم |
| کاغذ و مقوا | ✅ بله | برای بستهبندی یا ماکت |
| پارچه و چرم | ✅ بله | کاربرد در پوشاک و دکوراسیون |
| PVC | ❌ خطرناک | گاز سمی تولید میکند |
دقت بسیار بالا تا چند دهم میلیمتر
بدون تماس فیزیکی با ماده
قابلیت برش طرحهای پیچیده
کاهش ضایعات مواد اولیه
صرفهجویی در زمان تولید
بیشتر بدانید: برش فواید و مزایای دستگاه برش لیزری
برش لیزری ابزاری قدرتمند، دقیق و منعطف برای برش مواد مختلف است. با یادگیری اصول کار با این دستگاه، میتوانید پروژههای متنوعی از ساخت تابلوهای دکوراتیو تا قطعات صنعتی را با کیفیت بالا اجرا کنید. اگر به دنبال ورود به دنیای ساخت دیجیتال هستید، تسلط بر کار با برش لیزری یک مهارت کلیدی محسوب میشود.