رولکاری و فرمدهی آهن آلات، اصطلاحی است که امکان دارد خیلی از افراد نام آن را نشنیده باشند و یا هیچ گونه آشنایی با آن نداشته باشند.

دستگاه فرم دهی انواع فلزات را رول فرمینگ می‌گویند. بیشتر اشخاص این گونه تصور می‌کنند که فرآیند رول کاری و فرم دهی آهن آلات با استفاده از روش‌های قدیمی و سنتی انجام می‌گردد. روش‌هایی مثل آهنگری ( فورجینگ ) ، جوشکاری و ریخته‌گری را می‌توان نام برد.

در دنیای امروز روش‌های جدید و نوینی برای برش انواع فلزات به ابداع رسیده است. فرآیند فرم دادن انواع فلزات از طریق روش رول کاری آهن آلات نجام می‎‌‌گردد.

به طور کل به شکل دهی انواع ورق‌های فلزی، رول فرمینگ گفته می‌شود. ورق‌های فولادی مثل ورق‌های گالوانیزه و آهن از پر کاربردترین محصولات آهنی می‌باشند.

رول فرمینگ؛ دستگاه فرم دهی انواع فلزات

محصولات متنوعی به وسیله دستگاه رول فرمینگ به تولید می‌رسد. انواع پروفیل‌های فلزی، انواع لوله و ورق‌های طرح دار و هر طرحی که مد نظر مشتری گرامی باشد.

روش‌های رول کاری و فرم دهی فلزات

در گذشته و سالیان پیشین برای رولکاری و فرمدهی آهن آلات از روش‌‌هایی مانند خم کن ، پرس برک و … استفاده می‌شد. روش‌های سنتی  به نیروی انسانی بیشتری احتیاج داشتند.

همین مسئله موجب می‌شد که پروسه تولید بسیار کند انجام گردد. این امر هزینه زیادی را هم تحمیل می‌کرد. امروزه از 2 روش برای فرم دهی آهن آلات و ورق‌های فولادی بهره می‌گیرند:

• رول فرمینگ با روش سرد
• رول فرمینگ با روش گرم

رول کاری و فرم دهی آهن آلات با روش سرد: ضخامت ورق ها در این روش کم می‌باشد. دمای ورق‌های فلزی به علت ضخامت کم در این روش بالا نمی‌باشد.در این روش عملیات فرم دهی با سرعت و به راحتی انجام می‌گردد.

ورق استیل با درصد کربن حداقل، ورق آلومینیوم و ورق‌هایی با آلیاژهای گوناگون مثل برنج، سرب و مس قابلیت فرم دهی دارند.

با کمک دو دسته غلطک، سطح ورق ها در این فرآیند کاملا یکدست و صاف می‌شود. با این فرآیند کیفیت ورق‌های تولید شده به نسبت خصوصیات دستگاه رول فرمینگ ، نحوه استقرار ورق‌ها، مهارت اپراتور و مقدار شکل گیری آن ها تعیین می‌گردد.

رول کاری و فرم دهی آهن آلات با روش گرم: در این عملکرد که بیشتر برای ورق‌های با ضخامت بیشتر استفاده می‌گردد، دما بسیار بالا می‌رود تا فرم دهی ورق‌ها با کیفیت بیشتری انجام گردد. فرآیند فرم دهی گرم بیشتر برای محصولاتی خاص مثل تیر آهن ، نبشی و ورق‌های فرمینگ دارای ضخامت مثل پلیت ها استفاده می‌گردد تا موجب نابودی محصولات نشود.

مزیت های روش رولکاری و فرم دهی آهن آلات

در بین روش‌های گوناگونی که برای فرم دهی به ورق‌های فولادی وجود دارد، بهره گیری از روش رول فرمینگ مزیت های بی‌شماری را به همراه دارد که از اساسی ترین آن ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• فرم دهی در یک پروسه تکرار پذیر با سرعت بالاتر
• بالا بودن قابلیت فرم دهی
• بالا بودن کیفیت شکل دهی به نسبت روش‌های دیگر
• کاهش چشمگیر هزینه های تولید
• وارد شدن کم ترین مقدار تنش به ورق‌ها
• بهره گیری از نیروی ماشینی به جای استفاده از نیروی انسانی
• قابلیت پانچ ، پرس و قلاب زدن در یک دستگاه

مطالب مرتبط : رول ورق چیست ؟ چه کاربردی دارد ؟ ، رولکاری ورق ، رول کاری ، دستگاه پرس هیدرولیک : تعریف، قطعات، انواع، اصل کار، کاربردها، مزایا و معایب ، خمکاری ورق و روش‌های آن ، فرآیند خمکاری فلز و دانستنی های آن

فرآیند خمکاری یک مرحله بسیار مهم و حیاتی در صنعت فلز است که برای این کار باید ویژگی های فیزیکی محصولاتی که نیاز به خمکاری دارند را در نظر بگیرد تا به بهترین و با کیفیت ترین نتیجه برسید. در این مقاله به بررسی خمکاری و برخی دانستنی های مورد نیاز آن می پردازیم. با ما همراه باشید.

فرآیند خمکاری به زبان ساده

به بیان ساده و راحت، فرآیند خمکاری تغییر شکل قطعات فلزی، از جمله ورق فلزی و لوله ها با اعمال نیروی کنترل شده توسط دستگاه های خاص از طریق فرآیند های مختلف است.

قابلیت الاستیک در مقابل خم شدن پلاستیک

خم شدن یا تغییر شکل، یکی از اهداف نهایی تولیدکنندگان فلز است. زیرا به این معنی است که میتوان تغییرات دائمی را امکان پذیر ساخت. اما با هر نیروی اعمال شده این امر به دست نمی آید و منجر به خمش الاستیک می شود که فقط موقتی است و مواد خم شده ممکن است پس از آن دوباره به حالت خود برگردند. فرآیند خمکاری به طور کلی بر اساس نوع و قدرت مواد تعیین می شود. برای دستیابی به خمش پلاستیک، نیروی اعمالی باید از قدرت تسلیم ماده بیشتر شود.

مطالب پیشنهادی: خم پروفیل

مواد مناسب برای فرآیند خمکاری

در حالی که برای شرکت های تولید فلز، خم شدن معمولاً به عنوان فلزات نامیده می شود. بسیاری از مواد مختلفی که می توانند در صنعت نیز استفاده شوند، مانند پلاستیک، چوب و آلیاژها می توانند خم شوند. خم کردن فلز یا فولاد ضد زنگ نیاز به آگاهی از استحکام مواد و میزان بارگذاری برای خمش موفق دارد. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که نوع فلز می تواند در این فرآیند بسیار مهم باشد.

انواع دستگاه خمکاری

این دستگاه های که امروزه بسیار پیشرفته شده اند، جای کار با دست را گرفته اند. که با معرفی ماشین ‌های خم کن CNC برای خمش مکانیکی، به لطف درجه دقت و نتایج سریع، به اتوماسیون تبدیل شده‌اند. برخی از مواد را هنوز هم می توان بدون ماشین با کمک دستگاه های خم کن متحرک خم کرد. همچنین می ‌توان از خم ‌کننده‌ های لوله، دستگاه‌ های خمشی یا انبردست ‌های خمشی دستی استفاده کرد.

اشکال رایج در فرآیند خمکاری ورق

در فرآیند خمکاری، اشکال زیادی وجود دارد که سازندگان و خم کن های فلزی می توانند به آنها دست یابند که زوایای راست (90 درجه) و تند (0 تا 90 درجه) از رایج ترین آن ها هستند.

تکنیک های خمکاری

خم شدن با قالب (تا کردن) یا خم شدن چرخشی معمولاً محبوب ترین و پرکاربردترین تکنیک ها هستند. در حالی که خم شدن رول نیز نقش مهمی را ایفا می کند.

سخن آخر

هدف ما از تهیه این مقاله، توضیح فرآیند خمکاری به بیان ساده بود. در صورت هرگونه سوال و یا درخواست مشاوره، با کارشناسان ما تماس بگیرید.

ورق فلزی، یکی از اجناس پر استفاده است که در انواع مختلفی تولید می شود. این محصول، از شمش های فولادی تولید که با انجام عملیات فرم دهی و رول کاری در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. اما عملیات رول کاری ورق چیست؟ به چه صورت انجام می شود؟

تعریف رول کاری ورق

رولکاری ورق یا شکل دهی ورق، زمانی مورد استفاده قرار میگیرد  که بخواهیم محصولی از شکلی به شکل دیگر در بیاید. به عبارت دیگر، رول کاری به معنای شکل دهی به ورق است.

توضیح علمی رول فرمینگ به این صورت بیان می شود: شکل دهی به نوارهای ورق فلزی که از نظر طولی در یک راستا قرار دارند و موازی با خطوط خمش هستند.

رولکاری ورق ها توسط دستگاه رول کاری به این صورت است که طی این فعالیت، ورق های فلزی روی شافت های دستگاه جای گذاری می شوند که توسط یاتاقان مهار شده اند و سپس با توجه به نوع قالب و روش مورد نظر، ورق ها به فرم دلخواه در می آیند.

رول کاری از روش های جدید و مناسبی است که می توان به کمک آن، فرم های مختلفی به ورق داد.

تعریف بین المللی رولکاری

رول به معنای شکل دهی ورق به نوار فولادی، موازی با خطوط خمش است که به  واسطه ی چندین جفت نورد کانتورشده اجرا می شود.

فرآیند رولکاری ورق

فرمینگ ورق، همان فرم دهی به ورق و تبدیل کردن آن به مقاطعی مانند قوطی پروفیل، لوله و … است. در حال انجام این فرآیند، ضخامت ورق ثابت است  و در ادامه، با دمای معینی صورت می پذیرد. محصولات ساخته شده  در این روش، معمولاً دارای انحنا هستند و با زاویه ی خطوط خمش 90 درجه انجام می شود. همان طور که گفتیم، پس از این فرآیند، ضخامت ورق به همان صورت باقی می ماند؛ اما در قسمت های منحنی، معمولاً ضخامت کمتر است.

دستگاه رول کاری ورق، دارای غلتک هایی است که در صورت نیاز، ضخامت ورق را کم می کنند. دمای محیط در روند انجام کار، تغییری ایجاد نمی کند؛ اما برای جلوگیری از ترک خوردن رنگ خطوط خمشی ایجادشده، پیش از آن که روی رول کاری قرار بگیرد، آن را حرارت می دهند.

همچنین، دمای این عملیات برای ورق های لحیم کاری، آنیل شده و یا بریزینگ باید افزایش پیدا کند.

مزایای فرآیند رولکاری

رول کاری انواع مختلف ورق

دقت، کیفیت و قوام

بدون محدودیت برای تولید در هر اندازه

حجم بالا با هزینه ی کمتر

انواع فرمینگ ورق

رول کاری ورق به دو نوع تقسیم می شود:

رولکاری گرم (ورق ضخیم)

رولکاری سرد (ورق با ضخامت کم)

رول کاری گرم چیست؟

رولکاری گرم مناسب برای  ورق هایی با ضخامت بالا است. طی این فرآیند، دمای ورق را بالا می‎ برند تا بتوانند آن را به شکل مورد نظر درآورند. محصولات تولیدی در نورد گرم نسبت به نورد سرد، طرفدار کمتری دارد. از محصولات تولید شده توسط نورد گرم، می توان به تیرآهن، نبشی، یا ورق های ضخیم فرم داده شده مانند پلیت، اشاره کرد.

رول کاری سرد چیست؟

رولکاری ورق به صورت سرد، روشی است که در آن، دمای ورق های فلزی را زیاد بالا نمی‎ برند. و به دلیل ضخامت کم ورق ها، عملیات فرم دهی با سهولت و سرعت بیشتری انجام می شود.

اگر در این مطلب به پاسخ پرسش خود نرسیده‌اید، با کارشناسان تولیدی صنعتی اسدی‌نیا در ارتباط باشید.